Daar stond ik dan. Een groep van 200 man luisterde naar mij, de gedragsexpert. Met een brede, zelfverzekerde glimlach vertelde ik over de werking van het brein. Want ach, dit had ik al zó vaak gedaan, toch? Ehh….NOT!
Ik voelde zóveel spanning in m’n lijf. Het was net alsof m’n zenuwstelsel als een elastiekje uit elkaar werd getrokken. Want de werkelijkheid was dat ik deze lezing voor het allereerst gaf.
Ik tijdens die beruchte lezing
Maar kom op zeg, voor wie zou jij als bedrijf eerder kiezen: een newbie of een oude rot in het vak? Nou precies. Dus fake it till you make it leek me het meest verstandig. En het mooie is: het bedrijf gaf me een 7,8 bij de evaluatie! Nou dat vond ik wel stoer voor zo’n 1e keer.
Maar zijn er misschien ook situaties waarin je beter niet kunt faken? Waar ligt die grens überhaupt?
Fake it till you make it: Wanneer werkt het wél?
Hoezo kan faken goed zijn? In de volgende voorbeelden is fake it till you make it juist heel constructief. In deze gevallen helpt het je namelijk om te groeien als persoon:
1. De vaardigheden heb je al ergens in je
Soms moet je wel faken om iets te bereiken, omdat je bepaalde vaardigheden nog niet (voldoende) geoefend hebt. Net zoals bij mijn lezing toen. Laat ik het nog even wat verder uitleggen, met die lezing weer als voorbeeld:
Waarom stond ik überhaupt daar voor een zaal van 200 man? Omdat ik van lezingen geven m’n main business wilde maken. Ik fakete vervolgens alsof ik het al jarenlang deed.
Alhoewel, ik heb wél jarenlang voor de klas gestaan hoor. Maar vertellen over een kabouter in het bos is toch wel andere koek dan vertellen over de invloed van de amygdala op de prefrontale cortex in stress-situaties.
Maar: stel dat ik écht wist van mezelf dat ik voor geen meter kon presenteren? Zou ik daar dan gaan staan? Nee natuurlijk niet haha!
Oftewel: ik versterkte gewoon m’n presentatievaardigheden tijdens die lezing. Eigenlijk is het dus helemaal geen faken, omdat ik die presentatievaardigheden al ergens in me had. Ik moest het alleen nog wat vaker oefenen, zodat ik die ‘oude rot in het vak’ zou worden waar bedrijven de voorkeur aan geven.
“Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat het wel kan”
Iedereen kent die uitspraak wel, maar waarschijnlijk begrijp je nu pas écht wat hiermee wordt bedoeld 😉
Oh ja, ook een mooi voorbeeld is de film The persuit of happyness! Will Smith speelt hierin een dakloze vader die een topbaan probeert te bemachtigen. En zijn enige bezittingen zijn een mooi pak en z’n sales-vaardigheden. En dus faket hij zijn way up.
Heb je de benodigde vaardigheid al in je, maar moet je het alleen nog versterken? Fingers crossed en ga ervoor! (in dit plaatje een ondernemer die een mogelijk nieuwe klant verwelkomt).
EXTRA OEFENING 1 – nieuwe vaardigheden leren:
Stel je wilt leren relaxter te zijn. Schrijf dan bijvoorbeeld de zin ‘Ik denk en gedraag me relaxt’ op sticky notes en plak die overal in het zicht. Zo word je er de hele dag aan herinnerd.
En elke keer als je zo’n sticky note tegenkomt, bedenk je je: ‘Denk en gedraag ik me op dit moment ook relaxt?’
Zo niet, omdat je je bijvoorbeeld ergert aan je irritante schoonmoeder? Verander dat dan onmiddellijk. Kies bewust de gedachten die bij een relaxt persoon horen: hoe zou een relaxt persoon met je schoonmoeder omgaan? Gedraag je dan vervolgens als zo’n relaxt persoon.
2. Je komt daardoor uit je comfortzone
Je comfortzone is de verzameling van al jouw gewoontes. En gewoontes zijn niet meer dan gedrag en vaardigheden die je al heel goed geoefend hebt. Maar in die comfortzone kunnen ook negatieve gewoontes zitten. Bijvoorbeeld om de 5 minuten je social media checken, of te onzeker zijn in belangrijke situaties.
Om iets nieuws te leren of om meer te bereiken in je leven, geldt vooral maar 1 regel: je zult nieuwe dingen moeten doen die je normaal gesproken (bijna) nooit doet.
Uit je comfortzone stappen betekent dus ook dat je iets doet wat je anders (bijna) nooit doet. En wat betekent Fake it untill you make it? Juustem, precies hetzelfde: je doet dan iets wat je anders (bijna) nooit doet.
Dus wil je nieuw gedrag leren wat belangrijk is voor jou om dat te kunnen? Fake het gewoon en uiteindelijk beheers je het for real (maar houd wel het 1e punt in je achterhoofd. Dat je dat gedrag al wel ergens in je hebt en het dus matcht met jou als persoon).
Kom uit die heerlijke comfortzone en durf iets nieuws te doen.
EXTRA OEFENING 2 – uit de comfortzone stappen:
Zoek een rolmodel die je bewondert. En kopieer diegene gewoon in zijn/haar gedrag. Dan leer je de nieuwe vaardigheden meteen op de snelste manier. Stel jezelf dan steeds de vraag: ‘hoe zou diegene in deze situatie reageren?’
3. Quick fix om je snel positief te voelen
Ik gooi er eerst even een lekkere brain fact in! Komt ie:
Je brein wil dat je gedachten en gedrag altijd 100% met elkaar overeenkomen. Daarvoor match je onbewust je denken en gedrag met elkaar. Met andere woorden: wat je van plan bent te doen, dat doe je vervolgens ook. Maar blijft het alleen bij plannen en doe je er vervolgens niks mee? Dan voel je je meestal gefrustreerd, machteloos en/of gestrest. Om dit beter te verduidelijken geef ik even een paar voorbeelden:
Voorbeelden: wanneer je denken en gedrag niet matchen met elkaar
- Je belooft je vriendin te helpen met verhuizen (beloofd gedrag), maar hebt daar eigenlijk helemaal geen zin in (denken).
- Je besluit 3x per week te sporten (denken), maar 1x per week lukt al amper (gedrag).
- Je haat rommel (denken), maar je komt de hele week al niet toe aan je huishouden (gedrag).
Ja, in zulke situaties voel je je aardig kuk toch? Dat komt dus doordat je brein je pusht onmiddellijk je gedachten en gedrag te matchen. Doe je dat niet, dan geeft ie je een kukgevoel.
Maarrrr gelukkig is het omgekeerde van deze brain fact ook waar: Je kunt er slim gebruik van maken door het positief om te draaien. Hoe? Door te faken untill you match it!
Voorbeelden quick fix voor positieve gevoelens:
- Je hebt een ongelooflijke kukdag. Dan helpt het als je mooie kleren aandoet en extra aandacht besteedt aan je persoonlijke verzorging. Oftewel: je doet alsof je heel lekker in je vel zit. Want mensen die lekker in hun vel zitten, doen dat namelijk automatisch al.
- Je hebt een topbaan op ‘t oog. Trek dan ook elke dag kleding aan die bij die job past. Je doet dan dus alsof je de baan al hebt. En daardoor gedraag je je er ook eerder (onbewust) naar.
- Je besluit je vriendin te vergeven voor iets wat ze deed. Door dit heel bewust te besluiten, zul je zien dat je emoties -in de meeste gevallen- later volgen.
Fake it till you make it: Wanneer werkt het niet?
Nu heb je over 3 manieren gelezen waarbij ‘faken’ je juist helpt om je te ontwikkelen als persoon. Dus dan is het constructief faken. Maar wanneer is faken echt af te raden?
1. Je schaadt er een ander (mogelijk) mee
In mijn voorbeeld van de lezing, ging het faken om een vaardigheid die ik al wel in me had. Ik had het dus alleen nog niet 1000x geoefend in deze context + voor zo’n groot publiek. Maar ik wist absoluut dat ik zeker een leuke show kon geven. En daarom zou niemand er slechter van worden.
Sterker nog: het bedrijf leerde op een entertainende manier wat ze wilden weten en ik oefende ondertussen m’n presentatievaardigheden.
Maar stel dat het anders was: dat ik niet wist of ik wel een fatsoenlijke lezing in elkaar kon prutsen. Ja, dan is faken wellicht een heel slecht idee!
Waarom?
Omdat ik zelf dan wel lekker betaald oefen met presenteren, maar vergeet niet dat het bedrijf me er ook goed voor betaalde. En nee, dan kun je het niet maken het te verknallen. Dan zul je ook wat kwaliteit moeten leveren hè. Tenminste, dat is mijn mindset.
2. Je houdt het faken niet vol
Aan de buitenkant blij, maar vanbinnen ongelukkig.
Als je een vaardigheid of imago faket die ver van jou als persoon staat, dan verlies je hoe dan ook. En dat wel om 2 redenen:
- Een strijd met jezelf verlies je altijd.
- Je valt uiteindelijk wel door de mand.
Dit punt is denk ik het makkelijkste uit te leggen met verschillende voorbeelden. Dus laat ik er een paar bij halen.
Voorbeelden: wanneer je het faken echt niet volhoudt
- Je bent van nature een avondmens. Je faket dat je een ochtendmens bent en staat elke dag om 06:30 op.
Resultaat: je lichaam en biologische klok gaan naar de knoppen. Je wordt vaker ziek.
- Je wilt hoe dan ook een master-diploma halen. Terwijl je je hbo-diploma door flink ploeteren en doorzetten met zesjes behaalde.
Resultaat: veel falen, daardoor juist slechter over jezelf denken, nooit echt een rot in het vak kunnen worden, mogelijke burn-out, enzovoorts…
- Je doet alsof je heel extravert bent en graag veel mensen om je heen hebt. En dat, terwijl je eigenlijk juist meer energie krijgt van het alleen zijn. Dus tja, dan word je inderdaad vast wel populair bij mensen, maar…
Resultaat: Uitputting en mogelijk een depressie.
- Eigen persoonlijk voorbeeld: Je hebt een chronische ziekte of bepaalde beperking. Ikzelf heb bijvoorbeeld een bloedplasmatekort én AD(H)D. Dat betekent dat ik enerzijds kneiterveel energie heb, maar anderzijds kan m’n lichaam me daarin niet bijhouden. Er is namelijk te weinig bloed om het hele lichaam op een relaxte wijze goed nat te houden. Dus om die reden pompt m’n hart als een idioot (lees: in rust minimaal 100 slagen per minuut) en dat gaat op die manier prima.
Maar nu kan ik wel 50 uur in de week willen werken bijvoorbeeld, omdat ik dat qua mind aankan, maar dan fake ik dat ik een persoon ben die dat fysiek aankan. M’n lichaam kan er namelijk geen extra stress bij hebben.
Resultaat: in mijn geval was ik bijna een keer dood (oeps). Maar het kan ook minder extreem: dat je gewoon meer last krijgt van je ziekte. Of dat je sterk het gevoel hebt dat je faalt of een sukkel bent.
3. Je praat stierenpoep (= je vertelt een hoop bull sjid)
No bull sjid please!
Liegen over je achtergrond, opleidingen, kennis, diploma’s en prestaties: NO, please don’t! En dat om een heel simpele reden: het is gewoon kukking bull sjid.
Als je bepaalde kennis niet hebt, dan heb je die gewoon niet. Of als je iets niet hebt meegemaakt, dan word jij heus geen interessanter persoon wanneer je doet alsof. Ja, de illusie van jou wordt dan misschien interessant. Maar wat ik al eerder bij punt 2 zei: je valt toch wel een keer door de mand.
En dan ben je iemands vertrouwen kwijt. Wil je dat? Vast niet. Blijf liever reëel en echt zou ik zelf zeggen. Maar wederom, dat is mijn persoonlijke mindset en mening.
Nou het is weer een lekkere, lange monsterblog geworden zie ik whaha. Ik hoop in ieder geval dat je nu beter voor jezelf weet te bepalen wanneer fake it till you make it constructief of destructief is. Ik denk trouwens dat die scheidslijn ook wel deels afhangt van je persoonlijke mening.
En naar die mening ben ik ook benieuwd. Check daarvoor de Facebook page van Queen of Life. Daar stel ik aan jou de vraag: “Fake it till you make it: wel of niet doen?”
Ik spreek je daar!
