Aangezien ik merk dat ik steeds meer lezers krijg, ga ik nu iets heel persoonlijks over mezelf vertellen. En ik gebruik dat meteen als voorbeeld om je te laten zien hoe je uit een depressie blijft als je leven instort en opeens één grote puinhoop is. En ik vertel je ook meteen even de don´ts (= fouten die ik maakte).
Want geloof me: GT/ST is niks vergeleken met mijn leven. Helaas. Eerlijk gezegd ben ik blij dat ik sociaal psycholoog ben geworden. Dankzij die kennis weet ik mezelf steeds uit de hel te slepen, wanneer leven overleven wordt.
Dus: hoe zorg je ervoor dat je overeind blijft wanneer je leven helemaal instort? En nee, we gaan niet toxisch positief doen. Dat is namelijk een beetje de trend tegenwoordig: ‘gewoon positief blijven en dan komt het wel goed’. Yeah right. Alsof het leven zo maakbaar is en wij robots zijn. Zulke toxische positiviteit maakt alles vaak alleen maar erger.
Dus wees gerust, die crap ga je hier niet lezen.
Goed, maar wat dan wel?
Ik vertel je de belangrijkste dingen in 2 delen en deze blog is deel 1. Hierin lees je onder andere:
- over mijn afgelopen, persoonlijke year(s) of hell.
- de eerste tips over hoe ook jij van overleven naar leven kunt gaan als je wereld instort.
Als je leven instort: Mijn verdrietige verhaal
Ik zal maar niet de afgelopen 5 jaar erbij halen (ik was ernstig ziek, verloor m’n dochter bijna vlak voor de bevalling, had rechtszaken, enzovoorts, enzovoorts, enzovoorts). Dat lees je her en der ook wel in mijn andere blogs.
Ik hou het nu even bij de sjid storm van afgelopen jaar:
Mijn zoontje is in het afgelopen jaar tot 2x aan toe bijna overleden. De tranen springen me in de ogen als ik dit schrijf. Het ergste is namelijk dat ze tot op heden niet weten wat er met hem aan de hand is. Ze kunnen de oorzaak elke keer niet vinden.
Hij heeft namelijk 2 extreem zeldzame ziektebeelden gehad, terwijl die onderling helemaal niets met elkaar te maken hebben! Hij is dus een medisch mysterie en alle artsen begrijpen er geen hol van.
De ene keer crashte zijn lever, had ie een hersenvliesontsteking en levensbedreigende bloedarmoede. En daarna leek alles oké. Hij was gewoon weer een vrolijk ventje. Alsof er nooit wat gebeurd was.
En toen op een dag, zomaar, plotseling, weer uit het niets: CRASH. Hij kreeg epileptische aanvallen, stopte met ademhalen en had (hopelijk slechts tijdelijke) hersenschade.
Maar waarom? Nobody knows. ☹
Je snapt vast wel dat ik op m’n tenen loop. Want wanneer is de volgende crash? En wat heeft ie dan? We hebben geen flauw idee op welke symptomen we moeten letten, omdat het alles kan zijn wat je maar kunt bedenken.
Dus als hij een keertje hoge koorts heeft, dan houd ik m’n moederhart vast.
Normaal gesproken denk je er natuurlijk niet zoveel bij als je kind een keer ziek is. Iedereen is dat wel eens toch? Maar bij mijn zoon kan het een fatale ziekte betekenen. Tja, of gewoon niets. Zeg het maar.
Echt geloof me: dit. is. HEL.
Wat doe je als je leven instort?
Wat te doen als je wereld instort en als leven overleven wordt
En toch blijf ik mentaal veerkrachtig en kan ik deze moeilijke tijd doorstaan. Oké, maar hoe dan? Nou, dat mag je dus zeker van me weten, zodat het jou hopelijk ook goed helpt. Daarom hierbij mijn top tips (deel 1) om mentaal veerkrachtig te blijven wanneer je leven instort en als leven overleven wordt:
1. Praten is noodzakelijk voor het vrouwenbrein
Praat erover. In het brein van vrouwen is het taalgebied nauw verbonden met de emotiegebieden. Door te praten verwerk je als vrouw dus letterlijk tegelijkertijd je emoties. Bij mannen werkt dat niet exact zo, maar dat wisten we al hahaha
Praat als het kan met verschillende mensen erover. Dus je moeder, je vriendin, broer, online coach, tante, huisgenoot, de huisarts, de POH en/of een psycholoog. Oftewel, met bekenden én met onbekenden, en met vrouwen én mannen.
Waarom?
Omdat Iedereen anders op je verhalen reageert, waardoor je steeds een ander soort gesprek erover hebt. Daardoor verwerkt je brein het ook steeds anders. En daardoor leer je misschien nieuwe dingen om met je situatie om te gaan. Of je kunt het vanuit een nieuw perspectief bekijken waar je zelf nooit op was gekomen.
2. Als je leven instort: Kijk dan uit dat de situatie geen obsessie voor je wordt
Belangrijk, let op! Zorg voor voldoende ontspanning. Dus waak ervoor dat de situatie een obsessie voor je wordt en je er elke dag mee bezig bent. Zorg ervoor dat je brein iets anders te doen heeft.
Voorbeeld: ik en m’n gezin logeerden wekenlang in het Ronald McDonald huis. Om mezelf af te leiden van alle ellende, ging ik werken wanneer mogelijk. Ik huurde een oppas in die met m’n dochter speelde en ik ben gewoon dagelijks wat uurtjes gaan werken.
Oké, nu was dit ook wel noodzaak, omdat ik zzp’er ben, maar het was ook wel een welkome afleiding. Op deze manier dwong ik m’n brein zich op iets anders te focussen dan alleen maar te willen Googelen op medische informatie, of erover te praten met anderen. Ik voorkwam op deze manier dat het een obsessie werd en ik er aan onderdoor zou gaan. Zo kon ik sterk blijven voor m’n andere kind.
Een depressie ontstaat namelijk vaak door 2 dingen: óf je focust teveel op jezelf en je eigen gedachten, óf je focust je teveel op anderen. Dus in die zin zou je kunnen zeggen dat een depressie kan ontstaan als je een soort van geobsedeerd bent met jezelf of met een ander(en). De balans in focus op jezelf en anderen is dus heel belangrijk voor mentale veerkracht.
Hoe ga je van overleven (hell) naar leven (heaven)?
3. Waarom moest jou dit overkomen? De Verklaringen-bingo
Soms gebeuren er gewoon dingen in je leven waar je nooit om hebt gevraagd. En waarom kreeg je die? Waarom stort(te) jouw leven in? Elk persoon zal je een andere verklaring geven:
- De ene persoon vertelt je dat je de situatie zelf aantrok.
- En een ander zegt dat het Gods wil is.
- De 3e persoon is ervan overtuigd dat dit een levensles was.
- De 4e persoon zegt dat het allemaal toeval is.
- De 5e persoon zegt dat het nodig was om je weer op je juiste pad te krijgen.
- De 6e persoon zegt dat de situatie nu negatief lijkt, maar je achteraf zult zien dat de situatie juist positief was.
- De 7e persoon meent dat deze situatie moest gebeuren om iets anders te laten veroorzaken, maar dat je misschien nooit zult weten waarom het nodig was.
- Persoon nummer 8 stelt dat een fladderende vlinder in Afrika een verschuiving in energie veroorzaakte, dus als een soort rimpeleffect, waardoor als een soort kettingreactie jouw situatie uiteindelijk het gevolg daarvan was. Eh wa? Ja dat.
- De 9e persoon zegt…….. oké, ik hou al op. Vul maar wat in.
Dat was de Verklaringen-bingo. Welke kun jij afstrepen?
Zo zie je maar: nobody really knows! Het is maar net waar je zelf heilig van overtuigd bent. Als er echt 1 verklaring dé verklaring was, dan zouden we allemaal dezelfde overtuigingen hebben.
4. Het is wat het is: Voel wat je voelt & bekijk de situatie zoals die is
Uiteindelijk komen al die verklaringen uit de Verklaringen-bingo gewoon op 1 ding neer: Je zult je negatieve emoties én de situatie moeten accepteren zoals die zijn. Doe je dat niet? Dan krijg je gegarandeerd een ticket to Depression.
Dus als je wereld instort, laat dan liever even helemaal de controle los. Waarom? Omdat je dan gewoon eenmaal even geen controle hebt. Je leven is op dit moment gewoon eenmaal kuk, sorry. Laten we er gewoon maar eerlijk over zijn: jouw leven is nu sjid.
Maarrrrr… dat je leven nu kuk is…is helemaal oké! Het is wat het is. Punt. En ook positief denken gaat de situatie echt niet magischerwijs veranderen. Anders had je dat al wel gedaan. Dus voel maar gewoon wat je voelt! En wees daar ook niet bang voor.
Je negatieve emoties niet voelen is namelijk net als een alligator: als jij zo’n beest tegenkomt en je zet het op een rennen, dan komt ie achter je aan. Maar blijf je rustig stilstaan, ook al ben je doodsbang? Dan is de kans groot dat ie je met rust laat.
Ren dus niet voor je negatieve emoties weg, maar voel ze gewoon even. De kans is dan groot dat ze sneller verdwijnen. Ren je er voor weg? Dan komen ze steeds weer achter je aan.
Jij voelt je nu rot, en dat mag! Dat is helemaal oké! Vermijd daarom momenteel even mensen die vinden dat je positiever moet denken.
En lees ook zeker mijn blog over het verwerken en loslaten van emotionele pijn
Dus of je nou een verklaring uit de Verklaringen-bingo kiest of niet: als je leven instort dan maakt dat geen ene bal uit. In alle gevallen draait het uiteindelijk om 1 ding: de situatie is zoals die is. En pas als jij de situatie accepteert zoals die is, en je emoties die daarbij omhoog komen óók accepteert… dán pas ben je in staat te kunnen gaan denken: oké, en wat nu? Wat kan ik nu doen om het beter voor mezelf te maken?
Door de acceptatie van de situatie én je negatieve emoties komt er ruimte vrij voor verandering. Je kunt je energie daar dan op richten, in plaats van al je energie te stoppen in het vechten tegen de realiteit. Dus echt, geef je er aan over: je gaat hoe dan ook even een moeilijke tijd doorstaan. Het is wat het nu is lieverd. Weerstand tegen de situatie gaat de situatie namelijk niet veranderen. Dat put je alleen maar uit en meer niet.
Accepteer de situatie en je (negatieve) emoties zoals ze nu zijn: het is helaas wat het is. Vanuit die acceptatie kun je namelijk pas verder. Blijf je in de weerstand zitten? Dan blijft leven overleven en zal er geen (blijvende) positieve verandering komen.
5. Maar waar heb je nu dan wél controle over?
Als je leven instort, vraag jezelf dan af: waar heb ik op dit moment wél controle over? Dat kunnen hele simpele dingen zijn.
Door controle te pakken over kleine dingetjes, wordt je brein automatisch positiever. Voor je brein maakt het namelijk geen reed uit of je nou de Mount Everest beklimt of je ramen lapt: zodra het je gelukt is om je taak af te ronden, dan beloont je brein je met een dopamine-shot. En dopamine is dat powerstofje waar je je blij door gaat voelen.
Als je het niet goed weet wat je zou kunnen doen, start dan met dit: eten, drinken en slapen. Zorg ervoor dat je voldoende vocht binnenkrijgt, voldoende (gezond) eet en dat je zoveel mogelijk voldoende slaapt als kan.
Een ander idee is je letterlijk met je omgeving bezig te houden. Dat houdt bijvoorbeeld het huishouden in. Kijk nu om je heen: wat kun je hier doen binnen jouw controle, maar wat niet teveel moeite voor jou kost? Misschien kun je:
- de boel stofzuigen
- de was vouwen
- die ene kapotte deurknop eindelijk eens vervangen
- een natte doek langs de plinten halen
- onkruid uit je voortuin trekken
- dat ene schilderij verder schilderen
- ongebruikte spullen op de Weggeefhoek zetten (elke regio heeft zo’n page op Facebook)
- je hond een keer langer dan 5 minuten uitlaten
- die ene muur voor eens en altijd netjes verven/behangen
- dat irritante kapotte lampje vervangen
Verzin het maar. Dus kijk nu gewoon eens om je heen: waar heb jij nu controle over? / waar kun jij nu controle over hebben als je dat wil?
Pak die controle my Queen!
In de volgende blog, deel 2, deel ik nog meer tips over wat te doen als je leven instort. Wat zijn de andere manieren om een moeilijke tijd te doorstaan en om van overleven naar leven te gaan?
